II. BILANS STRATEGICZNY WOJEWÓDZTWA ŚLĄSKIEGO

Bilans strategiczny jest zestawieniem oraz opisem silnych i słabych stron województwa śląskiego oraz szans i zagrożeń jego rozwoju pochodzących z otoczenia. Jego podstawą jest diagnoza sytuacji oraz prace konsultacyjne prowadzone w trakcie opracowywania dokumentów planistycznych dla województwa śląskiego.

MOCNE STRONY
SŁABE STRONY

ˇ Korzystne usytuowanie geograficzne województwa w strefie nadgranicznej, wzdłuż międzynarodowych szlaków komunikacyjnych i transportowych.
ˇ Gęsta sieć transportowa kolejowa i drogowa, dogodne połączenia województwa z dużymi ośrodkami w kraju i zagranicą poprzez połączenia drogowe kolejowe i lotnicze.
ˇ Duże skupisko ludności w regionie stanowiące chłonny rynek zbytu.
ˇ Policentryczność i wielofunkcyjność sieci osadniczej regionu złożonej z aglomeracji miejskich oraz licznej grupy miast dużych i średnich.
ˇ Różnorodny i unikalny w skali kraju potencjał turystyczno - rekreacyjny oraz liczne obiekty turystyczne, a także zabytkowe układy urbanistyczne.
ˇ Bogate i zróżnicowane zasoby naturalne: węgiel kamienny, rudy cynku i ołowiu, gaz ziemny, surowce mineralne.
ˇ Rosnąca konkurencyjność sektora prywatnego z dużym potencjałem małych i średnich przedsiębiorstw.
ˇ Rozwinięty system usług bankowych i ubezpieczeniowych.
ˇ Rozwinięta sieć instytucji wspierających rozwój regionalny i lokalny, liczne organizacje przedsiębiorców.
ˇ Duży potencjał demograficzny, zawodowy i intelektualny, koncentracja wysoko kwalifikowanej kadry technicznej i ekonomicznej.
ˇ Zaplecze techniczne i organizacyjne działalności targowo-wystawienniczej.
ˇ Duży ośrodek akademicki, dobrze rozwinięta sieć ośrodków naukowo-badawczych, badawczo-rozwojowych i projektowych.
ˇ Tradycyjne powiązania gospodarcze z zagranicą.
ˇ Duża koncentracja inwestycji zagranicznych.
ˇ Duża koncentracja podmiotów gospodarczych oraz ich zróżnicowana struktura branżowa i własnościowa.
ˇ Występowanie obszarów o korzystnych warunkach do rozwoju rolnictwa specjalistycznego.
ˇ Koncentracja specjalistycznych placówek służby zdrowia, klinik i szpitali specjalistycznych.
ˇ Liczne historyczne obiekty zabytkowe oraz zabytkowe układy urbanistyczne.
ˇ Bogaty i zróżnicowany potencjał organizacji pozarządowych.

ˇ Wysoki poziom niskiej emisji, miejscowe i okresowe wysokie stężenia pyłów i zanieczyszczeń gazowych, wysoki poziom hałasu.
ˇ Nagromadzenie znacznych ilości odpadów przemysłowych.
ˇ Nadmierne zanieczyszczenie wód powierzchniowych, będące wynikiem odprowadzania dużych ilości ścieków komunalnych i przemysłowych oraz zasolonych wód pokopalnianych.
ˇ Duże obszary poprzemysłowe wymagające rekultywacji i rewitalizacji.
ˇ Marginalizacja i zagrożenie wykluczeniem społecznym dużych grup ludności.
ˇ Degradacja naturalnej rzeźby terenu oraz obszarów miejskich i chronionych województwa (szkody górnicze), utrudniająca podejmowanie inwestycji oraz powodująca trudności w wyposażeniu niektórych terenów w infrastrukturę techniczną.
ˇ Niedrożność systemu transportowego: niska jakość usług komunikacji publicznej, brak wewnętrznej spójności układu komunikacyjnego, przestarzałe i nie dostosowane do obecnego natężenia ruchu drogowego miejskie układy komunikacyjne Dewastacja infrastruktury komunikacyjnej (drogowej i kolejowej) spowodowana nadmiernym natężeniem ruchu oraz szkodami górniczymi.
ˇ Brak szybkiego transportu międzyregionalnego i międzymiastowego oraz szybkobieżnych pociągów międzynarodowych.
ˇ Niewystarczająca baza i poziom usług telekomunikacyjnych oraz brak regionalnej sieci przekazu informacji.
ˇ Niska "przeżywalność" przedsiębiorstw sektora prywatnego (MŚP), brak systemuinstytucji finansowych wspierających jego rozwój, a także niski poziom usług finansowo-doradczych.
ˇ Słabo zaawansowany proces przekształceń strukturalnych, niska konkurencyjność oraz trudna sytuacja finansowa firm tradycyjnych sektorów
.ˇ Brak wystarczających środków finansowych na wdrażanie programów restrukturyzacji branżowej.
ˇ Brak koordynacji w zakresie wykorzystania funduszy, pochodzących z międzynarodowych instytucji finansowych.
ˇ Niska podatność na innowacje tradycyjnych sektorów gospodarki regionu, przestarzała struktura gospodarcza oraz niski poziom nowoczesności produktów wytwarzanych w regionie.
ˇ Niedoinwestowanie terenów wiejskich w infrastrukturę techniczną.
ˇ Nadmierne rozdrobnienie gospodarstw rolnych, duża liczba gospodarstw nie prowadzących produkcji towarowej, brak konkurencyjnych, sprawnie działających organizacji rynkowych reprezentujących producentów rolnych.
ˇ Ukryte bezrobocie na terenach wiejskich.
ˇ Pogarszająca się sytuacja demograficzna regionu, rosnąca liczba ludności w wieku poprodukcyjnym, starzenie się społeczeństwa, malejący przyrost naturalny.
ˇ Zły stan zdrowia, wysoki wskaźnik zachorowalności i umieralności mieszkańców regionu.
ˇ Niechęć grup zagrożonych bezrobociem do zmiany zawodu, usługi szkoleniowe niedostosowane do potrzeb rynku pracy.
ˇ Niska jakość lokalnej infrastruktury socjalnej, niski poziom rozwoju sektora usług socjalnych.
ˇ Niewystarczający przyrost miejsc pracy tworzonych przez małe i średnie przedsiębiorstwa, brak trwałości miejsc pracy w tym sektorze.
ˇ Wysoki procent kobiet i ludzi młodych (w tym absolwentów) w łącznej liczbie bezrobotnych.
ˇ Liczne braki w infrastrukturze edukacyjnej i naukowej obejmujące, niski poziom współpracy międzyuczelnianej oraz niski stopień komercjalizacji badań naukowych.
ˇ Niezadowalający rozwój i niedoinwestowanie bazy turystycznej.
ˇ Niekorzystna struktura branżowa i własnościowa gospodarki.
ˇ Brak wystarczających środków finansowych na dokończenie ważnych dla województwa inwestycji centralnych i wojewódzkich.

 

SZANSE
ZAGROŻENIA
ˇ Wzrost gospodarczej roli regionu dzięki położeniu nadgranicznemu oraz nowoczesnej sieci transportu transeuropejskiego oraz kluczowej pozycji regionu w strategii rozwoju krajowej i międzynarodowej sieci autostrad.
ˇ Możliwość uzyskania międzynarodowego wsparcia finansowego i technicznego.
ˇ Wzrastająca dostępność do europejskich programów badawczo-rozwojowych.
ˇ Rządowy program wsparcia rozwoju MŚP oraz tworzenia nowych miejsc pracy.
ˇ Wzrost nakładów finansowych na inwestycje proekologiczne.
ˇ Włączenie regionu w budowane transeuropejskie i globalne systemy transportowe i telekomunikacyjne oraz przyspieszenie budowy przechodzących przez jego obszar dróg tranzytowych wraz z centrami logistycznymi, w tym na kierunku północ - południe.
ˇ Napływ kapitału i technologii w powiązaniu z bezpośrednimi inwestycjami w regionie.
ˇ Rozwój rolnictwa specjalistycznego i ekologicznego.
ˇ Wzrost znaczenia międzynarodowej współpracy regionów w procesie integracji europejskiej. 		ˇ Spowolnienie tempa rozwoju gospodarczego.ˇ Kryzys finansów publicznych kraju.
ˇ Brak zdolności adaptacyjnych wielu firm i sektorów do otwierania gospodarki na rynki światowe, zwłaszcza w odniesieniu do norm jakości.
ˇ Brak środków finansowych na rozpoczęte wieloletnie inwestycje krajowe i wojewódzkieˇ Transgraniczne zanieczyszczenie wód i powietrza.
ˇ Wzrost natężenia ruchu pojazdów przy braku wydajnego systemu komunikacji międzyregionalnej.
ˇ Brak niezbędnych działań restrukturyzacyjnych w sektorze rolnictwa wobec silnej konkurencji z zewnątrz.
ˇ Zbyt wolno przebiegające procesy restrukturyzacji i prywatyzacji.
ˇ Przewidywany wzrost liczby bezrobotnych wynikający z realizowanych procesów restrukturyzacji i prywatyzacji oraz wchodzenia w wiek produkcyjny osób z wyżu demograficznego.

 

Urząd Marszałkowski Województwa Śląskiego
ul. Ligonia 46, 40-037 Katowice