"Strategia Rozwoju Turystyki w Województwie Śląskim na lata 2004-2013 "

Wszystko powinno się robić tak prosto,
jak tylko to jest możliwe - ale nie prościej.
Albert Einstein

A. WSTĘP

Województwo śląskie, ze swymi licznymi walorami turystycznymi, ciekawymi, często wyjątkowymi atrakcjami, z dobrze rozwiniętą bazą turystyczną, może konkurować z wieloma regionami w kraju.

Określeniem odpowiednich warunków, kierunków i działań umożliwiających rozwój markowych produktów turystycznych w regionie zajęło się około 120 przedstawicieli samorządu terytorialnego, branży turystycznej oraz organizacji społecznych. Poprzez uczestnictwo w spotkaniach, warsztatach, konsultacjach za pośrednictwem internetu, wzięli oni udział w opracowaniu Strategii Rozwoju Turystyki w Województwie Śląskim.

Podstawowymi dokumentami analitycznymi były informacje z gmin i powiatów, uzyskane poprzez kwestionariusz dotyczący zamierzeń inwestycyjnych, organizacyjnych oraz planistycznych w zakresie turystyki.

Strategia Rozwoju Turystyki w Województwie Śląskim opiera się także o:

  • Strategię Rozwoju Turystyki w latach 2001 - 2006 (Rządowy Program Wsparcia Rozwoju Turystyki w latach 2001-2006),
  • Strategię Rozwoju Krajowego Produktu Turystycznego Polski,
  • Strategię Rozwoju Województwa Śląskiego na lata 2000-2015,
  • Polska 2025 - Długookresowa Strategia Trwałego i Zrównoważonego Rozwoju,
  • Program rozwoju turystyki, rekreacji i wypoczynku na obszarze województwa śląskiego,
  • Plan Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Śląskiego,
  • Zintegrowany Program Operacyjny Rozwoju Regionalnego na lata 2004-2006.

Działania wynikające ze Strategii prowadzić będą do:

  • zaspokojenia potrzeb turystów,
  • racjonalnego korzystania ze środowiska przyrodniczego,
  • wzmocnienia gospodarki gmin i tworzenia miejsc pracy.

Główne cele jakościowe zawarte w Strategii zmierzają do:

  • wydłużenia pobytów turystów w województwie śląskim,
  • zwiększenia dochodów gmin i powiatów z turystyki w województwie śląskim,
  • zwiększenia liczby turystów poza okresami szczytów wakacyjnych,
  • poprawy wizerunku województwa,
  • zwiększenia liczby ponownych wizyt gości,
  • unowocześnienia infrastruktury turystycznej,
  • zmniejszenia negatywnego oddziaływania turystyki na środowisko przyrodnicze,
  • rozwoju współpracy i partnerstwa w regionie, gminach (klastery),
  • wspomagania rozwoju innych branż,
  • podniesienia poziomu wiedzy humanistycznej i przyrodniczej oraz kultury zwiedzania turystów,
  • poprawy zdrowia i kondycji fizycznej turystów.

"Strategia Rozwoju Turystyki w Województwie Śląskim na lata 2004-2013" została przygotowana jako opracowanie badawczo-rozwojowe wykonane na zlecenie Zarządu Województwa Śląskiego przez Górnośląską Wyższą Szkołę Handlową w Katowicach.

Uwzględnia ona także uwagi i korekty zgłaszane podczas prowadzonych konsultacji po zakończeniu opracowania badawczo-rozwojowego.

Dlaczego warto wspierać i rozwijać turystykę w województwie śląskim?

Turystyka może być istotnym stymulatorem rozwoju gospodarczego województwa, a dowodem na to są przykłady niektórych regionów: Nord-Pas de Calais we Francji, Północna Nadrenia Westfalia i Kraina Saary w Niemczech, gdzie turystyka stała się podstawą rozwoju innych dziedzin gospodarki.

Dochody z turystyki zarówno bezpośrednie jaki i pośrednie zasilają budżety gmin. Dochody pochodzące z podatków od nieruchomości oraz gruntów turystycznych, opłat klimatycznych, opłat za dzierżawę itp. są łatwe do wyliczenia. Określa się je jako dochody bezpośrednie. Natomiast pośrednie dochody, wynikające z rozwoju turystyki, są trudniejsze do określenia z uwagi na rozproszenie ich między różne rodzaje działalności.

Z wyliczeń specjalistów zajmujących się ekonomią turystyki, działających na zlecenie WTO (Światowej Organizacji Turystyki) wynika, że 1 miejsce turystyczne (stałe) generuje zatrudnienie dla 10 osób. Biorąc powyższy wskaźnik pod uwagę i odnosząc go do turystyki w województwie śląskim, można założyć, iż jeśli stworzy się 10 miejsc noclegowych ( w hotelach, pensjonatach, motelach, gospodarstwach agroturystycznych itp.) i miejsca te będą przez cały rok wykorzystane, to wówczas powstanie 100 dodatkowych miejsc pracy. Ich rozkład może wyglądać następująco: 50 miejsc pracy w podstawowej działalności turystyki, 25 miejsc w usługach uzupełniających oraz 25 miejsc w innych usługach. W warunkach polskich uważa się, że 1 miejsce turystyczne w uzdrowiskach stymuluje zatrudnienie 7 osób, a w innych obszarach - w granicach 3, 4 osób. Udział zatrudnienia w różnych branżach, mający swe źródło w turystyce, pokazano na rysunku 1.

Rysunek.1 Zatrudnienie w turystyce i branżach współpracujących.
Źródło: European Tourism - New partnerships for jobs: conclusions and recommendations of the High Level Group on Turism and Employment, European Commission, October 1998.

Innym rodzajem oddziaływania turystyki na gospodarkę województwa mogą być, spowodowane przez ruch turystyczny, procesy mnożnikowe. W ogólnym ujęciu polegają one na tym, że wydatki turystów w regionie generują przychody różnych podmiotów. Aktywizacja przychodów następuje w różnych sektorach gospodarki, które są związane bezpośrednio lub pośrednio z obsługą ruchu turystycznego (rys. 2).

Rysunek 2. Efekt mnożnikowy w turystyce.
Źródło: Sustainable Tourism Developmen: Guide for Local Planners. WTO. Madrid. 1993. p. 118

Urząd Marszałkowski Województwa Śląskiego
ul. Ligonia 46, 40-037 Katowice