Drzewo z Polski na podium

Platan z Kóz w województwie śląskim zdobył 13 898 głosów w internetowym plebiscycie na Europejskie Drzewo Roku i spośród sześciu drzew biorących udział w konkursie zdobył 2 miejsce

Platan z Węgier uzyskał 14 205 głosów (o 307 więcej niż drzewo z Polski) i został Europejskim Drzewem Roku. Trzecie miejsce zajął dąb z Irlandii, na którego oddano 5 785 głosów.

„Mimo, że platan z Polski nie wygrał, to, co działo się wokół niego podczas trwającego miesiąc głosowania, potwierdziło ideę konkursu: drzewa jednoczą ludzi i inspirują do wspólnego działania. W ubiegłym roku platan z Kóz wygrał konkurs Klubu Gaja na Drzewo Roku i już dzięki temu stał się rozpoznawalną wizytówką miejscowości. Myślę, że teraz mieszkańcy Kóz i ludzie z całej Polski, zachęcani do głosowania przez Klub Gaja i przez kozian, wzięli udział we wspaniałej zabawie" - komentuje Jacek Bożek, prezes Klubu Gaja.

W internetowym plebiscycie platan z Polski od początku prowadził. Wraz z 250-letnim platanem z Węgier (z miasta Eger) szybko stał się liderem konkursu. Oba drzewa miały zdecydowaną przewagę nad pozostałymi kandydatami: lipą z Czech, grupą drzew (morwa i dwa orzechy) z Bułgarii, platanem ze Słowacji i dębem z Irlandii.  W najtrudniejszym momencie dla platana z Polski jego przewaga nad platanem z Węgier wynosiła niewiele ponad 450 głosów. W ciągu kilku dni strata została odrobiona i przewaga sięgnęła ponad 1500 głosów. Najtrudniejsza część głosowania rozpoczęła się tydzień przed jego zakończeniem - 21 lutego, gdy zgodnie z regulaminem utajniono wyniki głosowania na poszczególne drzewa. W tę fazę platan z Polski wszedł z liczbą 9548 głosów natomiast platan z Węgier z 8200 głosów.

„Drugie miejsce w konkursie jest dla nas wszystkich sukcesem. O platanie rosnącym w miejscowości Kozy usłyszała cała Polska! Dziękuję tym wszystkim, którzy włączyli się w głosowanie i oddali głos na koziański platan" - mówi Krzysztof Fiałkowski, wójt gminy Kozy.

Udział platana w europejskim konkursie zaowocował akcją społeczną - Razem dla platana, której „funpage" powstał na facebooku już trzy tygodnie przed początkiem głosowania. Aby zebrać jak największe poparcie dla swojego drzewa, mieszkańcy Kóz we współpracy z Klubem Gaja zorganizowali szereg akcji. Jedną z nich było pozyskiwanie ambasadorów platana. Zostali nimi m.in. aktorka Stanisława Celińska, podróżniczka Elżbieta Dzikowska, szef Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy Jurek Owsiak; profesor Wojciech Roszkowski, lider zespołu Golec uOrkiestra Paweł Golec, reżyser i senator RP Kazimierz Kutz. Dla platana wykonano szal o długości 1618 metrów i odtańczono pod nim poloneza z udziałem kilkudziesięciu par tegorocznych maturzystów. Z bannerami promującymi głosowanie na platan udało się dojść, mimo zimy, na Babią Górę (1725 m n.p.m.), a listy z prośbą o poparcie drzewa przetłumaczono na kilka języków, m.in. ukraiński, litewski i arabski.

200-letni platan rośnie w parku w centrum Kóz. Ma 4,82 m w obwodzie i ok. 16 metrów wysokości. W 2012 roku platan wygrał konkurs Drzewo Roku organizowany przez Klub Gaja w ramach programu Święto Drzewa. Dla wszystkich mieszkańców miejscowości jest symbolem rodziny - pod nim umawiają się zakochani, nowożeńcy wznoszą toast, a najmłodsze pokolenie, przyprowadzane tu przez dziadków, bezpiecznie się bawi.  Platan jest także symbolem honorowego wyróżnienia dla społecznych działaczy Kóz, które podkreśla: „Ludzie odchodzą, a drzewa nadal opowiadają ich historię (...)". Pod platanem odbywają się konkursy, koncerty, spotkania, zawody sportowe i uroczystości lokalne.

Konkurs Europejskie Drzewo Roku, organizowany przez czeską organizację Nadace Partnerství, ma charakter edukacyjny. Rywalizują w nim drzewa z kilku krajów Europy, które wygrały podobne konkursy u siebie, zachęcające do poznawania i ochrony przyrody. Nagrodą jest statuetka wręczana w Brukseli podczas Zielonego Tygodnia, największej corocznej konferencji poświęconej europejskiej polityce w dziedzinie środowiska.