W debacie uczestniczyli marszałek Wojciech Saługa oraz Ewa Weber pełniąca obowiązki prezydenta Zabrza.

„Przemysłowe dziedzictwo jest częścią tożsamości regionu. Naszym obowiązkiem jest pokazanie kolejnym pokoleniom naszych korzeni, tej historii, która sprawiła, że Śląsk przez lata był przemysłowym sercem Polski i Europy. Jesteśmy dumni z naszej tradycji i pragniemy ją pielęgnować, przekazywać kolejnym pokoleniom, a Muzeum Górnictwa Węglowego w Zabrzu jest przykładem na to, jak to robić dobrze, przyciągając turystów z całego świata i oferując im unikalną lekcję historii” – tłumaczył marszałek Wojciech Saługa.

Uczestnicy spotkania zgodzili się, że oprócz kwestii związanych z transformacją energetyczną i społeczną istotnym elementem zmiany powinna być troska o dziedzictwo kulturowe. Przykładem takiej troski jest współprowadzenie przez Województwo Śląskie i miasto Zabrze funkcjonującego w tym mieście Muzeum Górnictwa Węglowego. Obie strony rozmawiają obecnie o zwiększeniu zaangażowania regionu w prowadzenie placówki.

„Decyzja władz miasta, żeby zachować te obiekty i przystosować je do funkcji turystycznej okazała się strzałem w dziesiątkę.  Dziś cały kompleks, liczący łącznie 10 km tras podziemnych odwiedza nawet 0,5 mln turystów. Ta inwestycja ma wielkie znaczenie nie tylko dla Zabrza, ale całego regionu. Większe zaangażowanie regionu pozwoli nam skoncentrować się na rozwoju Muzeum Górnictwa Węglowego, bo pamiętajmy, że oprócz funkcji turystycznej to też okazja na rozwój gospodarczy, miejsca pracy” – mówiła Ewa Weber, pełniąca obowiązki prezydenta Zabrza.

Istotnym wyzwaniem w najbliższej perspektywie są zabiegi o wpisanie zabrzańskich obiektów na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Przypomnijmy, że wniosek został złożony w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego. To ma rozpocząć starania o wpis placówki na listę światowego dziedzictwa UNESCO.

MGW to w praktyce najbardziej rozległe i kompletne w skali europejskiej, zachowane i konserwowane, publicznie dostępne podziemne wyrobiska dużej kopalni węgla kamiennego. Rozległe chodniki i szyby górnicze na jego terenie wraz z bezpośrednio połączoną powierzchniową infrastrukturą techniczną stanowią świadectwo ponad dwóch wieków rozwoju technologicznego i edukacji w zakresie wydobycia węgla kamiennego, obejmując najważniejszy okres rozbudowy ciężkiego przemysłu kontynentalnej Europy.

„Obecność na Liście Światowego Dziedzictwa UNESCO to prestiż i szansa na rozwój Muzeum Górnictwa Węglowego w Zabrzu, a przy okazji doskonała promocja miasta i regionu. Już dziś te przemysłowe perełki tętnią życiem, dlatego warto wykorzystać szansę na rozbudowanie tej oferty i przyciągnięcie turystów, dla których obecność na tej liście jest gwarancją jakości i unikalności. Przed nami długa droga i trudny proces, ale wspólnie z miastem Zabrze mamy jasny i konkretny cel. Wierzę, że ta opowieść o tradycji i kulturze naszego regionu będzie dla nas wszystkich źródłem dumy i wizytówką, bo z całą pewnością na to zasługuje” – przekonywał marszałek Wojciech Saługa.

Procedura jest wieloetapowa.

1. Wstępna kwalifikacja - na tym etapie każde państwo zgłasza dobra, które potencjalnie mogą zostać wpisane na listę. W Polsce takie zgłoszenia kieruje się do Departamentu Ochrony Zabytków MKiDN, który prowadzi listę informacyjną.
2. Zgłoszenie kandydatury - wnioskodawca (np. samorząd, instytucja) przedstawia propozycję wraz z uzasadnieniem. Kandydatura oceniana jest przez Komitet ds. światowego dziedzictwa kulturowego w Polsce. Następne etapy są już etapami międzynarodowymi.
3. Ocena wstępna - najpierw składany jest wniosek o wstępną ocenę, która trafia do Centrum Światowego Dziedzictwa UNESCO i jego organów doradczych (ICOMOS – obiekty kultury, IUCN – przyroda).
4. Wniosek nominacyjny - jeśli opinia jest pozytywna, opracowuje się wniosek nominacyjny, zawierający m.in. szczegółowy plan zarządzania dobrem. Dokument ten określa np. sposób ochrony obiektu i rolę podmiotów prowadzących.
5. Wizytacja ekspertów UNESCO - rok przed decyzją, eksperci UNESCO odwiedzają dobro, które ma być wpisane na listę, oceniają jego stan, zgodność z kryteriami wpisu.
6. Decyzja Komitetu Światowego Dziedzictwa - komitet ma trzy opcje: wpisać obiekt, odroczyć sprawę, bądź odrzucić wniosek.