W kongresie uczestniczy marszałek Jakub Chełstowski. Na zaproszenie organizatorów do Łodzi przyjechał wiceprzewodniczący Komisji Europejskiej, Frans Timmermans.

Tematem kongresu są zagrożenia, które stwarzają zmiany klimatyczne. Dla przypomnienia, aby osiągnąć cel neutralności klimatycznej w 2050 roku, wiążącym celem Unii Europejskiej w zakresie klimatu na 2030 rok jest ograniczenie emisji gazów cieplarnianych do roku 2030 o co najmniej 55 proc.

Porozumienie paryskie wyznacza długoterminowe cele, które mają prowadzić wszystkie kraje do znacznego zmniejszenia globalnych emisji gazów cieplarnianych.

- Polityka zielonego ładu nie jest ideologią. Utożsamianie tego zagadnienia właśnie z ideologią jest mylne. To jest działanie pragmatyczne, bo natura nas ostrzega. Wszelkie kataklizmy, jak choćby dramat jaki obecnie w związku z powodziami rozgrywa się we Włoszech są tego przykładem. W regionie Emilia-Romana w ciągu 35 godzin spadło od 200 do 500 litrów deszczu na metr kwadratowy. Takich opadów i takiej powodzi nigdy w tym regionie nie odnotowano. Ale w tym nie ma przypadku. Stajemy się ofiarami chorego klimatu, a natura zaczyna wystawiać nam wszystkim rachunek. Jeśli nie zadbamy o klimat, będziemy sami dążyli do samounicestwienia. Brzmi to apokaliptycznie, ale rzeczywistość nie pozostawia nam złudzeń – podkreślił w swoim wystąpieniu Frans Timmermans, wiceprzewodniczący KE.

Ważną rolę w ograniczeniu globalnego ocieplenia mają odgrywać w UE samorządy terytorialne. To władze lokalne i regionalne wdrażają 70 proc. wszystkich przepisów UE, 70 proc. działań na rzecz łagodzenia zmian klimatu i 90 proc. strategii politycznych w zakresie przystosowania się do zmian klimatu. Odpowiada to 1/3 wydatków publicznych i 2/3 inwestycji publicznych.

- Kongres klimatyczny z udziałem samorządowców to forum, podczas którego możemy mówić nie tylko o zagrożeniach, a musimy być ich świadomi widząc, do czego mogą doprowadzić efekt cieplarniany i zmiany klimatyczne. To także forum do dyskusji o szansach i wyzwaniach. Nie bez znaczenia jest udział w tej dyskusji Fransa Timmermansa wiceprzewodniczącego Komisji Europejskiej, bo niezależność energetyczna w kontekście wydarzeń w Ukrainie i wspomniane zmiany klimatyczne są naszą wspólną sprawą. Województwo Śląskie na tym tle ma swoją specyfikę. Przez lata nasz region był utożsamiany wyłącznie z przemysłem ciężkim i górnictwem węgla kamiennego. Ten obraz zaczyna się zmieniać, a sam proces transformacji trwa już od 30 lat, a dziś wkracza chyba w najważniejszą fazę. Podjęta przed trzema laty przez Sejmik województwa uchwała Zielone Śląskie 2030, a przyjęta ponad politycznymi podziałami, realizowana uchwała antysmogowa, czy wreszcie pozycja lidera Województwa Śląskiego w programie Czyste Powietrze dowodzą, że podążamy we właściwym kierunku. Działania jakie podejmujemy pokazują też jak ważne są środki unijne. Kwota ponad 2 mld euro z Funduszu Sprawiedliwej Transformacji zostanie przeznaczona między innymi na tworzenie nowych miejsc pracy w obszarze nowoczesnych technologii już poza górnictwem. Niezależność od paliw kopalnych jest koniecznością, a nowe, przyjazne środowisku naturalnemu technologie są naszą przyszłością. Jedyną drogą są środki unijne, dlatego tak wielką wagę przywiązujemy do współpracy z Komisją Europejską. Ze swej strony chcemy mimo wszystko coś dać od siebie. Realizujemy własny Marszałkowski Program Ochrony Powietrza przeznaczając na ten cel w pierwszej jego edycji blisko 6 mln zł do rozdysponowania pomiędzy gminy. Zainteresowanie jest duże, ale to tylko pokazuje, że mentalnie nadajemy na tych samych falach, chcemy zmian, chcemy oddychać czystym powietrzem. Po prostu żyć długo i zdrowo – podkreślił marszałek województwa Jakub Chełstowski, który razem m.in. z prezydentem Poznania Jackiem Jaśkowiakiem i wiceprezydentem Łodzi Adamem Pustelnikiem brał udział w panelu dyskusyjnym „Jak inspirować w czasach kryzysu”.

W Polsce 15 samorządów opracuje plany osiągnięcia neutralności klimatycznej, w tym dwa z terenu Województwa Śląskiego – Tychy i Rybnik. Działanie to będzie realizowane trzeciej edycji programu LeadAir – miasta neutralne dla klimatu, który organizuje think-tank Forum Energii. Uczestnicy wspólnie z ekspertami będą pracować nad rozwiązaniami przybliżającymi miasta do osiągnięcia neutralności klimatycznej.

Prezydent Warszawy, Rafał Trzaskowski podkreślił, że tzw. zielona agenda nie tylko przyczyni się do poprawy klimatu, ale finalnie może stać się kołem zamachowym europejskiej gospodarki.

- Chcemy, aby Polska realnie przyczyniała się do współtworzenia europejskiej polityki, a przy tym nikogo nie wykluczała. Nasza przyszłość tkwi w innowacyjności. Jeśli rząd nie chce iść w tym kierunku, niech zostawi to w gestii samorządowców. Zielona transformacja dotyka wielu sfer – to troska o klimat, czyste powietrze, transport niskoemisyjny, alternatywne źródła transportu, zazielenianie miast, a to wszystko przedkłada się na poprawę jakości życia mieszkańców. – podkreślił prezydent miasta stołecznego dodając, że Warszawa chce być neutrealna klimatycznie do 2050 roku.

- Neutralność klimatyczna to konieczność i szansa, a nie fanaberia. Brak modernizacji naszej energetyki będzie sprawiać, że Polska, a także region Śląska, nie będą konkurencyjne. Będziemy płacić olbrzymie kwoty za uprawnienia do emisji CO2, które mają obejmować następne gałęzie gospodarki, jak budynki czy transport. Trwanie w tym wypadku przy węglu, emisyjnym źródle energii, to niemal samobójstwo – akcentowali uczestnicy kongresu.