Klasy patronackie w województwie śląskim – czym są i jak je założyć?

 graf. UMWS graf. UMWS
Klasy patronackie powstają w wyniku współpracy szkół ponadpodstawowych i pracodawców

Ich główne cele to połączenie edukacji teoretycznej z praktyką oraz dostosowanie kształcenia młodzieży do aktualnych potrzeb rynku pracy. Uczniowie takich klas mogą korzystać z dodatkowych zajęć, warsztatów, praktyk czy mentoringu ekspertów z danej branży. Dzięki temu zyskują przewagę na rynku pracy, a pracodawcy lepiej przygotowanych, świadomych, doświadczonych i zmotywowanych kandydatów.

Czym są klasy patronackie?

Klasy patronackie to szansa na rozwój i zdobycie nowych praktycznych umiejętności dla uczniów, ale także dla przedsiębiorców i pracodawców – na szybkie pozyskanie pracowników o odpowiednich kwalifikacjach. Klasy patronackie to odpowiedź na potrzebę, by szkoła nie tylko uczyła, ale przede wszystkim pokazywała w praktyce, jak może wyglądać przyszła praca uczniów.

Jak założyć klasę patronacką?

Proces tworzenia klasy patronackiej najczęściej opiera się na współpracy szkoły ponadpodstawowej oraz pracodawcy. Najważniejsze elementy to:

Zdefiniowanie potrzeb – szkoła i partner biznesowy wskazują, w jakiej branży i w jakim profilu kształcenia powstanie klasa patronacka. Pomocne są w tym raporty i badania, których celem jest weryfikacja sytuacji rynkowej.

Podpisanie umowy patronackiej – dokument reguluje zakres współpracy, m.in. organizację praktyk, dodatkowe zajęcia czy udział w wydarzeniach branżowych.

Realizacja programu – uczniowie uczestniczą w zajęciach prowadzonych zarówno przez nauczycieli, jak i specjalistów z firm czy uczelni.

Ewaluacja i rozwój – partnerzy wspólnie analizują efekty kształcenia i aktualizują program pod kątem nowych trendów w gospodarce.

Założenie klasy patronackiej – praktyczne informacje

Jesteś przedsiębiorcą i masz pomysł na klasę patronacką w województwie śląskim? Skontaktuj się ze szkołą ponadpodstawową w Twoim rejonie, która kształci w wybranym przez Ciebie kierunku i oferuje możliwość utworzenia klasy patronackiej. Placówka dostarczy Ci niezbędnych informacji i dokumentów potrzebnych do nawiązania współpracy, a po obustronnym zatwierdzeniu warunków klasa pod Twoim patronatem rozpocznie działalność.

Pomóc mogą w tym przydatne narzędzia umożliwiające wyszukiwania szkół i placówek oświatowych w regionie, w tym:

  • Rejestr Szkół i Placówek Oświatowych prowadzony przez Ministerstwo Edukacji Narodowej– przydatny dla firm zainteresowanych nawiązaniem współpracy w ramach klas patronackich;
  • Kuratorium Oświaty w Katowicach – zawiera ogólne informacje o placówkach oświatowych w regionie;
  • Wykaz szkół i kierunków kształcenia Zakładu Doskonalenia Zawodowego w Katowicach – zawiera szczegółowy wykaz szkół zawodowych i oferowanych kierunków kształcenia w regionie.

Jak najprościej rozpocząć przygodę z tworzeniem klasy patronackiej? Skontaktuj się z wybranymi szkołami i zapytaj o szczegóły. To właśnie szkoły ponadpodstawowe i przedsiębiorcy są najważniejszymi partnerami w procesie tworzenie klas patronackich!

Kluczowe branże w województwie śląskim

Zgodnie z Barometrem Zawodów 2025 do zawodów deficytowych zaliczamy m.in.:

  • elektryków, elektromechaników, elektromonterów;
  • kierowców autobusów, samochodów ciężarowych i ciągników, a także mechaników pojazdów samochodowych;
  • murarzy, tynkarzy, spawaczy oraz pracowników robót wykończeniowych i robotników;
  • lekarzy, pielęgniarki i położne;
  • nauczycieli praktycznej nauki zawodu, przedmiotów zawodowych, nauczycieli przedszkolnych, nauczycieli szkół specjalnych i oddziałów integracyjnych, opiekunów osób starszych lub z niepełnosprawnością;
  • pracowników służb mundurowych;
  • psychologów, psychoterapeutów;
  • samodzielnych księgowych.

To właśnie w tych obszarach klasy patronackie mają największe znaczenie, bo przygotowują młodzież do zawodów, na które będzie rosnąć zapotrzebowanie.

Potencjał edukacyjny regionu

Województwo śląskie to jeden z najważniejszych ośrodków akademickich w Polsce. Według danych Urzędu Statystycznego w Katowicach w roku akademickim 2024/2025:

  • w województwie funkcjonowało 31 uczelni wyższych, w tym 11 publicznych;
  • w województwie studiowało 111,4 tys. osób (łącznie z cudzoziemcami);
  • dyplom ukończenia studiów otrzymało 27,6 tys. absolwentów (w tym 1,6 tys. cudzoziemców);
  • największą pod względem liczby studentów uczelnią wśród placówek publicznych był Uniwersytet Śląski w Katowicach;
  • w 2024 r. studia wyższe ukończyło 17,3 tys. kobiet, które stanowiły 62,5% ogólnej liczby absolwentów;
  • najwięcej studentów kształciło się w ramach kierunków zaliczonych do grupy zdrowie i opieka społeczna – 24,4 tys. (21,9% ogółu studentów), następnie biznes, administracja i prawo – 20,4 tys. (18,3%), technika, przemysł i budownictwo – 15,1 tys. (13,6%), nauki humanistyczne i sztuka – 13,0 tys. (11,6%) oraz nauki społeczne, dziennikarstwo i informacja – 12,2 tys. (10,9%).

Absolwenci śląskich uczelni są cenieni przez pracodawców, a raporty Uniwersytetu Śląskiego wskazują, że liczba studentów oraz absolwentów zwiększyła się względem poprzedniego roku.

W regionie funkcjonują zarówno duże uczelnie akademickie (Uniwersytet Śląski, Politechnika Śląska, Śląski Uniwersytet Medyczny), jak i uczelnie artystyczne i zawodowe.

  • Uniwersytet Śląski – największa uczelnia na Śląsku, oferuje ponad 80 kierunków, mocny profil humanistyczny i społeczny, ponad 19 tys. studentów, 4 miasta uniwersyteckie, ponad 1800 nauczycieli akademickich;
  • Politechnika Śląska – w ofercie kierunki techniczne i inżynieryjne, kluczowe dla transformacji przemysłowej;
  • Śląski Uniwersytet Medyczny – to centrum edukacji medycznej i badań biomedycznych.

W gronie uczelni znajdują się także m.in. Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach, Akademia Sztuk Pięknych, Akademia Muzyczna, Akademia Wychowania Fizycznego, Politechnika Częstochowska i wiele innych. A wszystkie te uczelnie przyczyniają się do rozwoju przyszłych absolwentów.

Kontekst gospodarczy województwa śląskiego Publikacja

„Województwo Śląskie w liczbach 2025” (US Katowice) opisuje kluczowe parametry dotyczące województwa w kontekście gospodarczym, politycznym, edukacyjnym i społecznym. Zgodnie z publikacją:

  • powierzchnia: 12,3 tys. km²;
  • liczba ludności: 4 291 441 (stan na 31.12.2024);
  • 57,6% społeczeństwa województwa ogółem stanowią osoby w wieku produkcyjnym;
  • stopa bezrobocia rejestrowanego wynosi 3,6%, a wskaźnik zatrudnienia 54,6%;
  • liczba szpitali w regionie wynosi 141, w których łącznie znajdziemy 22 668 łóżek dla pacjentów;
  • przeciętne miesięczne wydatki na 1 osobę w gospodarstwach domowych w 2024 r. –1 988, 83;
  • 1876,5 tys. – to liczba mieszkań ogółem;
  • liczba podmiotów gospodarki narodowej zarejestrowana w rejestrze REGON – 545 230;

Raport fDi Intelligence z 2023 r. potwierdza, że Śląsk przyciąga inwestorów zagranicznych, szczególnie z branży przemysłowej, logistycznej i usług dla biznesu. Zgodnie z powyższym szansą dla przedsiębiorców z tych dziedzin okaże się szybkie i skuteczne pozyskanie wykwalifikowanych pracowników dzięki klasom patronackim.

Klasy patronackie – po co?

Celem projektu jest budowanie i rozwijanie trwałych mechanizmów współpracy na gruncie kształcenia zawodowego i szkolnictwa wyższego oraz uczenia się przez całe życie. Kampania ma na celu podniesienie świadomości wśród przedsiębiorców o istocie ich zaangażowania w rozwój systemu edukacji oraz uświadomienie ich o korzyściach płynących z uczestnictwa w tworzeniu klas patronackich w szkołach ponadpodstawowych.

W ramach kampanii powinna zwiększyć się liczba inicjatyw współpracy między sektorem biznesu i edukacją oraz liczba programów edukacyjnych wspieranych przez biznes. Dodatkowo celami kampanii jest ułatwienie dostępu do informacji o możliwościach współpracy, a także szeroko pojęte wspieranie kształcenia zawodowego w województwie śląskim.

Beneficjent projektu

Beneficjentem projektu jest Województwo Śląskie / Urząd Marszałkowski Województwa Śląskiego, w którym koncentrują się wszystkie działania. Do instytucji wspólnie realizujących projekt zaliczamy: Regionalny Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli „WOM” w Katowicach, Regionalny Ośrodek Metodyczno-Edukacyjny „Metis” w Katowicach, Planetarium i Obserwatorium Astronomiczne im. Mikołaja Kopernika w Chorzowie oraz Wojewódzki Urząd Pracy w Katowicach.

Przykłady klas patronackich

W regionie funkcjonuje wiele inicjatyw wspierających rozwój kształcenia zawodowego. Jedną z nich jest projekt „Śląskie. Zawodowcy”, realizowany przez Województwo Śląskie we współpracy z partnerami. Choć jego działania nie obejmują tworzenia klas patronackich, projekt wpisuje się w szerszy nurt wzmacniania relacji między edukacją a rynkiem pracy. Klasy patronackie, jako oddziały objęte bezpośrednim patronatem przedsiębiorstw, stanowią uzupełnienie tych działań, oferując uczniom konkretne doświadczenia zawodowe już na etapie nauki.

Pierwsza edycja realizowana była w latach 2019-2023, druga rozpoczęła się w ubiegłym roku i potrwa do 2029. W projekt zaangażowanych jest kilkadziesiąt szkół ponadpodstawowych z województwa śląskiego. Wsparciem w ramach projektu objęci są uczniowie i uczennice szkół o profilu zawodowym i branżowym (Źródło: zawodowcy.slaskie.pl).

Przykładem porozumienia, w ramach którego działają klasy patronackie, jest również współpraca Śląskiego Uniwersytetu Medycznego z III Liceum Ogólnokształcącym z Oddziałami Dwujęzycznymi w Zabrzu. W jej ramach działają klasy patronackie, w których uczy się młodzież planująca związanie swojej przyszłości z kierunkami medycznymi. Już przed tą inicjatywą wielu młodych wybierało profile biologiczno-chemiczne, planując swoją przyszłość w kierunkach medycznych, dlatego patronat Śląskiego Uniwersytetu Medycznego był naturalnym kierunkiem rozwoju.

Ciekawą inicjatywą edukacyjną, choć różniącą się od klas patronackich w rozumieniu projektu KPO, jest klasa realizująca program eTwinning – m.in. klasa humanistyczna w I Liceum Ogólnokształcącym w Rudzie Śląskiej. W ramach tej innowacji pedagogicznej uczniowie uczestniczą w międzynarodowych projektach edukacyjnych, rozwijając kompetencje cyfrowe, językowe i społeczne. Przedmiot „eTwinning” funkcjonuje jako dodatkowe zajęcia edukacyjne, wpisywane na świadectwo szkolne jako odrębna pozycja.

Głos influencerów

W kampanii promującej klasy patronackie istotne jest wsparcie liderów opinii – osób, które pokażą młodzieży, że wybór ścieżki edukacyjnej powiązanej z lokalnym rynkiem pracy to świetna i skuteczna inwestycja w przyszłość. Krótkie wypowiedzi influencerów i ich wizerunki budują zaufanie, sprawiając, że temat staje się atrakcyjny zarówno dla uczniów, jak i ich rodziców.

Klasa patronacka to możliwość zdobycia unikalnej wiedzy, która wykracza poza podręcznik. Młoda osoba otrzymuje coś więcej niż pomysł – otrzymuje konkretne doświadczenie, z którym może się zmierzyć, zanim wejdzie na rynek pracy. – mówi Michał Tekieli, influencer związany ze światem technologii.

Swoimi spostrzeżeniami na temat klas patronackich podzieliła się także Dominika Kurzak – architektka, autorka bloga Housofdesignpl:

Dzięki klasom patronackim przedsiębiorca zyskuje pracowników lepiej przystosowanych do pracy. Nie musi ich szkolić i tracić długich miesięcy na wdrożenie kosztem innych realizowanych już projektów. Rosną także prestiż firmy i rozpoznawalność w regionie.

Klasy patronackie to zatem jeden z najskuteczniejszych sposobów powiązania systemu edukacji z rynkiem pracy. Tworzenie takiej oferty edukacyjnej pozwala budować przewagę konkurencyjną regionu, wspierać rozwój kluczowych branż i dawać młodzieży realne perspektywy zawodowe. A województwo śląskie – dzięki swojemu potencjałowi akademickiemu i gospodarczemu – jest idealnym miejscem do rozwoju takiego modelu współpracy.

Galeria zdjęć
Po kliknięciu na obrazku zostanie otwarte okno modalne z dużą wersją obrazka. Możliwe będzie przeglądanie galerii kolejnych obrazków.
Korzystanie z galerii za pomocą skrótów klawiszowych:
  • Escape: zamyka galerie.
  • Spacja: uruchamia/zatrzymuje automatyczny slaidshow (play/pause).
  • Lewa strzałka: poprzedni slaid.
  • Prawa strzałka: następny slaid.
After clicking on the image a modal window will open with a large version of the image. It will be possible to browse the gallery of subsequent images.
Using the gallery using keyboard shortcuts:
  • Escape: closes the galleries.
  • Space: starts / stops automatic slaidshow (play / pause).
  • Left arrow: previous slaid.
  • Right arrow: next slaid.
 graf. UMWS  graf. UMWS  graf. UMWS  graf. UMWS  graf. UMWS