W Odra Centrum – unikatowym centrum edukacyjnym zlokalizowanym na barce zacumowanej na Odrze we Wrocławiu, w pobliżu Mostu Grunwaldzkiego – odbyło się spotkanie marszałków województw położonych w dorzeczu Odry.

Samorządowcy podpisali wspólny „Apel do Rządu RP” w sprawie zwiększenia nakładów na infrastrukturę wodno-kanalizacyjną w dorzeczu rzeki Odry. Dokument jest efektem współpracy międzyregionalnej rozpoczętej w sierpniu 2022 roku. Pierwszym krokiem było podpisanie porozumienia, dzięki któremu powstał zespół ekspercki ds. opracowania programu odbudowy ekosystemu rzeki Odry. W kwietniu 2023 roku w Cigacicach podpisano memorandum na rzecz Odry, powołując do życia międzyregionalny sojusz dla ratowania rzeki. W ramach tej inicjatywy samorząd województwa śląskiego w ciągu dwóch lat przeznaczył na badania ponad 470 tys. zł.

W wydarzeniu wzięli udział przedstawiciele pięciu województw: śląskiego, opolskiego, dolnośląskiego, lubuskiego i zachodniopomorskiego. Województwo Śląskie reprezentowała Joanna Bojczuk, Członek Zarządu Województwa, która podczas konferencji prasowej podkreśliła znaczenie Odry dla regionu oraz konieczność rozbudowy infrastruktury ściekowej.

– Odra to nie tylko rzeka – to przestrzeń życia, pracy i rekreacji mieszkańców wielu województw. Musimy o tę przestrzeń, o tę wodę zadbać. Dlatego potrzebne są znaczące nakłady na systemy zbierania i oczyszczania ścieków komunalnych. W naszym województwie potrzeby te przekraczają kwotę 3 miliardów złotych – mówiła Bojczuk.

Przypomniała także o podpisanym wcześniej Memorandum Odrzańskim w Cigacicach oraz o badaniach prowadzonych przez Śląskie Centrum Wody, jednostkę Uniwersytetu Śląskiego, które dokumentują wyzwania środowiskowe w dorzeczu rzeki.

Podczas spotkania prof. Krzysztof Lejcuś z Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu zaprezentował wyniki interdyscyplinarnych badań Odry, realizowanych we współpracy z naukowcami z kilku polskich uczelni. Zebrane dane potwierdzają potrzebę pilnych działań inwestycyjnych w obszarze gospodarki wodno-ściekowej.

Podpisany dziś Apel Marszałków zawiera konkretne postulaty, w tym m.in.:

• zwiększenie limitów wydatków budżetowych na lata 2026–2029,
• opracowanie szczegółowej listy inwestycji dla Odry w drodze rozporządzenia,
• przeznaczenie funduszy unijnych i krajowych na rozwój kanalizacji sanitarnej i deszczowej,
• utworzenie programów wsparcia dla gmin mających trudności z realizacją inwestycji wodno-kanalizacyjnych,
• ułatwienia prawne w realizacji zadań retencyjnych przez samorządy.

Apel zostanie przekazany do Prezesa Rady Ministrów, właściwych ministerstw, parlamentarzystów oraz innych instytucji, które mogą wesprzeć inicjatywę. Marszałkowie apelują o pilne działania – w trosce o stan środowiska, bezpieczeństwo mieszkańców i przyszłość dorzecza Odry.