Ubóstwo energetyczne a uchwała antysmogowa
W 5. rocznicę od wejścia w życie uchwały Sejmiku Województwa Śląskiego w sprawie wprowadzenia na obszarze województwa śląskiego ograniczeń w zakresie eksploatacji instalacji, w których następuje spalanie paliw, czyli tzw. uchwały antysmogowej, odbyła się konferencja „Ubóstwo energetyczne w kontekście wdrażania tzw. uchwały antysmogowej dla województwa śląskiego”.
W spotkaniu w Sali Sejmu Śląskiego wzięło udział ponad 120 przedstawicieli jednostek samorządu terytorialnego z województwa śląskiego, ekodoradców i organizacji pozarządowych.
Głównym tematem obrad było ubóstwo energetyczne, rozumiane jako wydatkowanie nieproporcjonalnie wysokich kosztów przez gospodarstwa domowe, aby zapewnić sobie wystarczający komfort cieplny. Kontekstem rozważań były gwałtownie i skokowo rosnące wydatki na ogrzewanie i surowce energetyczne, spowodowane w znaczącym stopniu wojną w Ukrainie.
Konferencję otworzył wicemarszałek Dariusz Starzycki, który w przemówieniu inauguracyjnym podkreślił rolę samorządów we wdrażaniu uchwały antysmogowej oraz konieczność adaptacji do zmieniających się uwarunkowań społeczno-gospodarczych.
W pierwszej części spotkania Izabela Zygmunt z przedstawicielstwa Komisji Europejskiej w Polsce omówiła unijną politykę na rzecz walki z ubóstwem energetycznym i wnioski z dyrektywy REPowerEU. Trwające prace nad eliminacją omawianego zjawiska i dokument Ministerstwa Klimatu i Środowiska pt. „Bank dobrych praktyk”, zaprezentowała jego przedstawicielka, Anna Bednarska. Głos ekspertów i jednocześnie spojrzenie samorządu regionalnego został wyrażony przez Annę Bogusz, Pełnomocnik Marszałka Województwa Śląskiego w Obszarze Klimatu i Środowiska. Magdalena Bartecka ze Związku Stowarzyszeń Polska Zielona Sieć, naświetliła zagadnienie z perspektywy działalności organizacji pozarządowych w kontekście transformacji energetycznej.
Po przerwie wystąpili przedstawiciele samorządów lokalnych. Zastępca Burmistrza Radlina, Zbigniew Podleśny, wskazał rozwiązania kwestii ubóstwa energetycznego na poziomie gminy, a konkretne propozycje wsparcia najbardziej potrzebujących, którzy są klientami pomocy społecznej, zostały omówione przez wiceprezydenta Rybnika, Piotra Masłowskiego. Kierujący ekopatrolem chorzowskiej Straży Miejskiej, Henryk Rusnak, zaprezentował praktyczne zagadnienia, z jakimi spotykają się funkcjonariusze podczas kontroli przestrzegania zapisów uchwały antysmogowej.
Ostatnia część obrad to trzy wystąpienia. W pierwszym z nich, doradca energetyczny z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach, Wioletta Jończyk mówiła o konieczności racjonalnego gospodarowania zasobami, w szczególności o oszczędzaniu energii i programach pomocowych. Kierownik Elektrociepłowni Fortum w Zabrzu, Andrzej Starzyński, zaakcentował „zielony kierunek” w produkcji i dystrybucji energii cieplnej wskazując ponadto na fakt, iż przyłączenie gospodarstw domowych do sieci ciepłowniczej jest nie tylko skutecznym sposobem na walkę ze smogiem, ale i zmniejsza koszty ogrzewania. Na zakończenie spotkania głos zabrał Prezes Zarządu Spółdzielni Energetycznej Nasza Energia z Mszany, który mówił o konieczności rozwoju energetyki obywatelskiej, szczególnie na obszarach położonych z dala od wielkich miast.
Konferencję prowadził Piotr Brożek, Kierownik Referatu ds. Wdrażania Uchwały Antysmogowej w Departamencie Ochrony Środowiska, Ekologii i Opłat Środowiskowych Urzędu Marszałkowskiego Województwa Śląskiego w Katowicach.