W województwie śląskim występuje największa w skali kraju powierzchnia obszarów zdegradowanych i zdewastowanych, stanowiących spuściznę po okresie PRL, kiedy to Śląsk pełnił funkcję głównego ośrodka przemysłowego kraju. Problem stanowi jednak nie tylko masowość występowania obszarów poprzemysłowych, ale również ich lokalizacja - bardzo często są to centra miast. Konsekwencją takiego stanu rzeczy jest z jednej strony degradacja przestrzeni, a z drugiej problemy natury społeczno-gospodarczej, jak np.: bezrobocie, przestępczość czy ubóstwo, które negatywnie odbijają się zarówno na wizerunku regionu, jak i jego pozycji konkurencyjnej. Szansą na ożywienie zdegradowanych obszarów jest ich rewitalizacja, czyli nadanie im nowych funkcji społeczno-gospodarczych, poprawienie ich estetyki czy podniesienie w nich jakości życia. Tu pojawia się jednak często czynnik hamujący, którym jest bariera finansowa. Problem ten częściowo udaje się niwelować dzięki dostępnym w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego (RPO WSL) funduszom. W RPO WSL istnieje co prawda możliwość pozyskania dofinansowania na realizację projektów rewitalizacyjnych, jednak to wciąż za mało. Dlatego Zarząd Województwa Śląskiego podjął decyzję o przeznaczeniu części funduszy dostępnych w RPO WSL na uruchomienie kredytów w ramach Inicjatywy JESSICA, wspierających realizację projektów miejskich z zakresu rewitalizacji.

Zaletą JESSICI jest odejście od tradycyjnego mechanizmu udzielania bezzwrotnych dotacji na rzecz mechanizmu odnawialnego - zwrotnych instrumentów finansowych (pożyczek, wkładów kapitałowych czy gwarancji). Umożliwia ona - w odróżnieniu od dotacji - wielokrotne wykorzystanie tych samych środków. Innymi słowy, JESSICA stwarza możliwość przedłużenia dostępności funduszy unijnych przeznaczonych na realizację projektów rewitalizacyjnych.

„Model działania JESSICI, przyjęty w naszym województwie, zakłada w pierwszej kolejności utworzenie Funduszu Powierniczego odpowiedzialnego za zarządzanie procesem jej wdrażania. Ze względu na duże doświadczenie w realizacji projektów rewitalizacyjnych i niezbędny know-how, funkcję tę zdecydowaliśmy się powierzyć Europejskiemu Bankowi Inwestycyjnemu" - tłumaczy Marszałek Województwa Śląskiego Bogusław Śmigielski. 

Podstawowym zadaniem Europejskiego Banku Inwestycyjnego (EBI) będzie przeprowadzenie procedury wyboru instrumentów inżynierii finansowej, które będą pełniły funkcję Funduszy Rozwoju Obszarów Miejskich (FROM). EBI otrzymany z RPO WSL wkład finansowy na utworzenie FP przekaże następnie FROM-om.

FROM-y nie mają konkretnej formy prawnej, mogą funkcjonować jako odrębne podmioty prawa lub wydzielone jednostki finansowe w ramach istniejących już instytucji finansowych. Funkcję  FROM-ów mogą pełnić m.in.: banki krajowe i międzynarodowe, fundusze inwestycyjne, menadżerowie funduszy, organy i instytucje publiczne oraz deweloperzy działający na rynku nieruchomości. FROM-y mogą być tworzone na szczeblu lokalnym, miejskim lub regionalnym. Nie ma także ograniczeń co do ich liczby.

FROM-y przy użyciu zwrotnych instrumentów: pożyczek, wkładów kapitałowych i gwarancji udzielają wsparcia finansowego projektom miejskim zapisanym w Lokalnych Programach Rewitalizacji (Zintegrowane Plany Rozwoju Obszarów Miejskich).

Do grupy projektów, które będą mogły ubiegać się o wsparcie w ramach Inicjatywy JESSICA można zaliczyć m.in.: przekształcanie zdegradowanych i nieużytkowanych obiektów przemysłowych, w których będą mogły mieścić się np.: galerie, teatry, sale koncertowe, kina, centra konferencyjne, kawiarnie, księgarnie czy biblioteki multimedialne. By zwiększyć rentowność odnowionych obiektów możliwe będzie stworzenie w nich przestrzeni dla działalności komercyjnej, np.: powierzchni biurowych, czy punktów handlowo-usługowych.

Innym rodzajem inwestycji możliwych do wsparcia w ramach Inicjatywy w województwie śląskim będą przedsięwzięcia zakładające odnowę powojskowych i poprzemysłowych obszarów.  Tego typu inwestycje będą obejmowały rewitalizację starych i zdegradowanych obszarów, charakteryzujących się brakiem dostępu do wysokiej jakości usług, powierzchni biurowej dla MŚP czy infrastruktury rekreacyjno-sportowej.

Do tej grupy inwestycji zaliczyć można również projekty zakładające rewitalizację obszarów miejskich, z włączeniem zdegradowanych centrów małych miast, zdewastowanych dzielnic większych miast oraz zdekapitalizowanej infrastruktury miejskiej, w szczególności w odniesieniu do budynków o wartości historycznej bądź architektonicznej. 

Do ubiegania się o wsparcie będą uprawnione: samorządy, podmioty z udziałem samorządów lub działające na ich zlecenie, szkoły wyższe, kościoły, NGO, jednostki sektora finansów publicznych, spółdzielnie mieszkaniowe, wspólnoty mieszkaniowe, przedsiębiorcy, TBS, porozumienia ww. podmiotów i partnerstwo publiczno-prywatne.

Uruchomienie kredytów w ramach tej inicjatywy planuje się od II kwartału 2011 roku.